Μονο-επεισοδιακοί δολοφόνοι

Στην Ελλάδα ένας οπλισμένος μαθητής μπαίνει στο σχολείο, πυροβολεί κάποιους άσχετους που βρέθηκαν μπροστά του και μετά αυτοκτονεί. Στην Βιρτζίνια των Ηνωμένων Πολιτειών ένας φοιτητής ορμά στο Πανεπιστήμιο και αφού σκοτώνει καμιά 30 ανθρώπους αυτοκτονεί. Πολλά τέτοια επεισόδια, πάρα πολλά. Οι ΗΠΑ έχουν τα ηνία στους αριθμούς και τις στατιστικές, μα τέτοια συμβάντα έχουν σημειωθεί κι αλλού, Αυστραλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Φινλανδία, πρόσφατα Γερμανία και προχτές στην Ελλάδα.

Τι συμβαίνει; Ποιος μπορεί να φτάσει σε αυτό το σημείο; Γιατί; Πως;

Θυμάμαι που έγραφα κάποτε μια εργασία γι’ αυτό. Πάντα με ήλκυε ο «εγκληματικός νους», το γιατί, ειδικά σε τέτοιου είδους «παράλογα» εγκλήματα, χωρίς οικονομικό ή άλλο κίνητρο. Ξέθαψα, λοιπόν, σήμερα τις σημειώσεις μου από το μάθημα της εγκληματολογίας κι αντιγράφω.

Μονο-επεισοδιακοί δολοφόνοι ή μαζικοκτόνοι. Σκοτώνουν πολλά άτομα όχι σε μια περίοδο χρόνου, όπως οι serial killers, αλλά σε ένα συνεχές περιστατικό.

Δεν είναι σύγχρονο φαινόμενο, διαβάζω. Μια από τις παλαιότερες μαζικοκτονίες έγινε στη Γερμανία από τον Ernst Wagner το 1913!! Απορώ πως...

Οι μαζικοκτόνοι φαίνεται να μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Είναι άνδρες (δεν έχω ακούσει περίπτωση γυναίκας), συνήθως με αγάπη για τα όπλα και τη στρατιωτική ζωή. Άτομα κοινωνικά απομονωμένα, εγωκεντρικά, στην πλειοψηφία τους οι «αποτυχημένοι» στη δουλειά ή στο σχολείο. Έχουν έμμονη ιδέα με την επιτυχία και το κύρος, ένα κύρος που δεν επιτυγχάνουν να αποκτήσουν. Έχουν την αίσθηση ότι απέτυχαν στα όνειρά τους. Είναι καχύποπτοι με τους άλλους, πιστεύουν ότι όλοι θέλουν το κακό τους και θέλουν να εκδικηθούν τον κόσμο.

Οι πυροβολισμοί στα σχολεία από μαθητές φαίνεται να είναι ιδιαίτερες περιπτώσεις μαζικοκτονίας και ο δράστης μπορεί να μην ταιριάζει με το παραπάνω προφίλ. Σε αρκετές περιπτώσεις είναι μαθητής πέραν πάσης υποψίας χωρίς πρόβλημα στο σχολείο ή την οικογένεια.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι πράξεις τους είναι μια μορφή αυτοκτονίας. «Θα πεθάνω, αλλά θα σας πάρω μαζί μου». Οι μαζικοκτόνοι, αποφασίζουν να αυτοκτονήσουν, είναι έτοιμοι να πεθάνουν εξαρχής και προγραμματίζουν το μακελειό. Συνήθως δηλαδή δεν γίνεται εν βρασμώ. Παρόλα αυτά στις πλείστες περιπτώσεις το συμβάν γίνεται σε περίοδο που στην ζωή του μαζικοκτόνου έχει συμβεί κάτι αρνητικό (θάνατος κάποιου αγαπημένου προσώπου, απόλυση από τη δουλειά κλπ).

Το φαινόμενο ανθεί στις ΗΠΑ λόγω της μεγάλης ευκολίας στην πρόσβαση σε όπλο και της υπερέκθεσης σε βία.

Κλασσική περίπτωση της επίδρασης της βίας είναι ο Vitkovic (1987), ο οποίος επηρεασμένος από τις βίαιες ταινίες που αγαπούσε να βλέπει μπήκε σε ένα κτίριο και σκότωσε γυναίκες.


Τα ΜΜΕ, γράφω, δίνουν τη ψευδαίσθηση ότι τέτοια συμβάντα είναι συχνά, πράγμα που δεν ισχύει. Στην πραγματικότητα είναι σπάνιο είδος δολοφονίας. Δημιουργείται έτσι πανικός που συνήθως οδηγεί στην ενδυνάμωση του κοινωνικού ελέγχου.

Σημειώνω ότι αυτοί οι άνθρωποι είτε θεωρούνται ανισόρροποι, τρελοί, είτε ως επαναστάτες που αντιδρούν ενάντια στην κοινωνία.

Στην πραγματικότητα πολύ λίγα μπορούμε να ξέρουμε γι’ αυτούς, γιατί ελάχιστοι επιζούν μετά από το συμβάν.

Κι όντως πολύ λίγα μπορούμε να ξέρουμε γι' αυτούς. Το τι συνέβαινε μέσα στο κεφάλι τους, στη ζωή τους. Κι αν θα μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικά.

Πολλά θα μπορούσαν να είχαν γίνει διαφορετικά κατακρίβειαν...