Δευτέρα 20 Μαΐου 2019

Περιορισμός σκέψης

Τούτον εν ένα ποστ που εσκέφτηκα να γράψω πριν λλίες εφτομάδες, αλλά ήταν δυσκολάκι. Δεν έξερα πόθεν να αρκέψω τζαι τι να πω ακριβώς. Οπόταν εν το έγραψα, ώσπου προχτές έδοθηκε μου ακόμα έναν έναυσμα. Τα αηδόνια εν σ'αφήνουν να τζοιμηθείς που ελάλεν ο ποιητής.

Τέσπα, εννά αρκέψω που την αρκήν. Πριν λλίες εβδομάδες είχεν ένα άρθρο στην ιστοσελίδα του BBC για το Matrix τζαι το πόσο παλιο φαίνεται τωρά, τζαι ως φαν της ταινίας (της πρώτης, οι άλλες θκυό ήταν με κρύο με βράστη) είπα να το θκιεβάσω. Επροσπάθησα να το έβρω να σας το βάλω δαμέ, αλλά δυστυχώς από τότε μέχρι σήμερα ο συγγραφέας του άρθρου φαίνεται ότι έκαμεν αλλαγές σε τζείνα τα σημεία που έθελα να σχολιάσω (αναρωθκιούμαι γιατί). Οπόταν εννά σας πω τζείνα που θυμούμαι που το πρώτο βέρσιον του άρθρου. Ελάλεν τζι άλλα (για τα γραφικά της ταινίας, για τες ιδέες της τότε επιστημονικής φαντασίας που τωρά φαίνουνται αστείες κλπ.), αλλά το μεγάλο βάρος ήταν στο ότι εν μια (ακόμα) ταινία όπου ένας λευκός, άντρας, εννά σώσει τον κόσμο με κουνγκ-φου, τζαι έτσι για να μαστε κομπλε εβάλαν του μια γεναίκα τζαι ένα μαύρο ως sidekicks. Δεν έξερα πως να νιώσω για το άρθρο. Να νευριάσω με τον αρθρογράφο που μειώνει έναν ολόκληρο Laurence Fishburne απλά ως "ένα μαύρο" τζαι την Carrie Ann Moss ως "μια γεναίκα"; Να νευριάσω που υπάρχει ένας άνθρωπος εκεί έξω που είδεν το Matrix τζαι που ούλλα τα τεράστια ερωτήματα που θέτει το έργο για την ύπαρξη μας, τη ανθρώπινη συνείδηση, την πραγματικότητα, εστάθηκε σε τούτο; Ας πούμε πόσο πολλά μπορείς να χάννεις το νόημα ρε φίλε; Στο τέλος, να είμαι ειλικρινής ένιωσα βαθύτατη θλίψη, όι για τον/την αρθρογράφο, αλλά για τούτη τη καινούργια γενιά ανθρώπων που δεν έξερεν τι εν το Matrix, τζαι θκιαβάζοντας τούτο το άρθρο είτε εν θα το δει, ή εννά το δει υπό ένα πρίσμα εντελώς άσχετο με την ταινία, με το βασικό της νόημα τέλοσπάντων. Μια γενιά που εκπαιδεύκεται σιγά σιγά με κάθε τρόπο να σκέφτεται με ένα συγκεκριμενό τρόπο, τζείνον των identity politics. Εν αγνοώ θέματα φύλου τζαι φυλής, αλλά αναγνωρίζω ότι έννεν ούλλα τα θέματα τέθκοια, υπάρχουν τζι άλλα θέματα σε μια κοινωνία ή στους ανθρώπους γενικότερα. Αλλά ίσως ζούμε σε μιαν εποχή που προτιμά να αγνοά πολύπλοκα ερωτήματα/θέματα, ή προτιμά τελοσπάντων απλουστευμένες απαντήσεις.

Τζαι αφού τα εσκέφτηκα τούτα ούλλα, είπα του εαυτού μου, Ερυκίνη είσαι υπερβολική. Ας πούμε κύριε ελέησον, εν έναν άρθρο σε μιαν ιστοσελίδα. Σιγά. Αλλά μετά ήρτεν το δι-επιστημονικό συνέδριο στο ΠάνΚυ. Πρώτη διάλεξη για τη συνείδηση, τους συνειρμούς, στην επιστήμη τζαι στην τέχνη που έναν τύπο, έτσι ακαδημαϊκό της παλιάς σχολής. Που τζείνους τους ακαδημαϊκούς που δεν κάμνουν PR τέλοσπάντων. Μετά τη διάλεξη είσιεν βέβαια ερωτήσεις πολλές, η συνείδηση πάντα εν θέμα με πολλύ σουξέ, τζαι ήταν ούλλον τόσο ενδιαφέρον. Εκάθουμουν τζιαμέ τζι εσκέφτουμουν ότι ρε παιδί μου υπάρχουν ακόμα ακαδημαϊκοί τζαι faith in science restored. Τζαι έρκεται η τελευταία ερώτηση, που το πιο νεαρό άτομο που έκαμεν ερωτήσεις, τζαι η ερώτηση ήταν γιατί ούλλα τα έργα τέχνης που ανέφερε ήταν που άσπρους άντρες (πχ. Πικάσο) τζαι που εν η αντιπροσώπευση των γυναικών. Τζαι ήρτεν πάλε τζείνη η θλίψη. Πως μπορεί κάποιος να θεωρεί ότι τούτον εν σχετικό; Με τη συνείδηση τζαι το πως ο εγκέφαλος μας κάμνει συνειρμούς; Θεωρεί το που τ'αλήθκεια σχετικό; Το πιο πιθανόν εν όι, απλά έθελεν να θέσει το θέμα υπό συζήτηση, ή μάλλον έθελεν να κάμει τον ομιλητή να εκφέρει μιαν άποψη. Πάλε γιατί το zeitgeist λαλεί ότι εν με τούτα που πρέπει να ασχολούμαστε.

Δεν ξέρω πόσο συνειδητά ή ασυνείδητα γίνεται, αλλά νιώθω ότι η σκέψη μας περιορίζεται τόσον πολλά, ίσως παραπάνω τωρά με τα κοινωνικά μέσα, από ότι στο παρελθόν. Μπορεί τζαι ναν το ίδιο, δεν ξέρω, απλά οι τρόποι περιορισμού να αλλάξαν; Το περιεχόμενο του με τι ασχολούμαστεν (αλλά τζαι ο τρόπος προσέγγισης) εν συγκεκριμένο, περιορισμένο τζαι καθοδηγούμενο. Τζι αν δεν είναι που το καθεστώς (τα σχολικά προγράμματα, τα συμβατικά μέσα), αλλά που το ιντερνετ (που δεν είναι τόσο ελεύθερο όσο νομίζουμε), πάλε εν περιορισμός. 

Η (κόρη μου η) σοσιαλίστρια μέσα μου ήταν να ελάλεν ότι το σύστημα προωθεί τα identity politics όσο δεν παίρνει, για να μεν ασχολούμαστεν με άλλα πράματα που εν σημαντικά (το πως οι φτωχοί φτωσιηνίσκουν τζαι οι πλούσιοι πλουσιεύκουν), αλλά να μαχούμαστεν με το ποιος έσιει τι μες τα σιέλλια του, ποιος κάμνει τι μες το κρεβάτι του, πόσον άσπρο/σκούρο εν το δέρμα του καθενιού κλπ, γενικώς πράματα περιφεριακά τζαι άσχετα με το τι έσιει ο καθένας μες τη κκελλέ του. Αλλά άτε, συγκρατώ την. Μπορεί να έσιει τζι άλλες εξηγήσεις.

ΥΓ: Μεν με παρεξηγείτε, εν λαλώ ότι το τι είμαστεν δεν επηρεάζει το πως σκεφτούμαστε, αλλά τυγχάνει να είμαστεν πολλά πράματα τζαι τα βιώματα μας, οι σκέψεις μας, εν δύσκολο να αναχθούν σε ένα μόνο παράγοντα.
ΥΓ2: υποθέτω το βασικό μήνυμα του ποστ εν ότι έσιει τζι άλλα σημαντικά πράματα στη ζωή, που εαν ασχολείσαι μόνο με τα θέματα της υπο-ομάδας σου, χάννεις τα. Τζαι, κατά τη δική μου ταπεινή άποψη πάντα, τα πιο ουσιαστικά θέματα/ερωτήματα εν πανανθρώπινα.

6 σχόλια:

john είπε...

Συμφωνώ με τα λεγόμενα σου Ερυκίνη! Παρατήρησα το και γω ιδιαίτερα στην Αγγλία. Ελύσαμε όλα μας τα θέματα και προβλήματα και τώρα το μόνο που μένει είναι η ισότητα των φύλων. Μερικοί άνθρωποι νομίζουν οτι ανακάλυψαν την ταχινοπιτα και βλέπουν τα πάντα μέσα από το ίδιο πρίσμα ακόμα και όταν χάνουν το νόημα! Οταν τους παεις κόντρα νομίζουν οτι είσαι εναντίων τις ιδέας τους και φανατίζονται περισσότερο. Πιστεύω δεν το κάνουν επίτηδες, δεν έχουν σκοπό να αποπροσανατολίσουν αλλά απλά επειδή είναι στενόμυαλοι και δεν μπορούν να δουν απο μια άλλη οπτική γωνιά για μια ίσως πιο σφαιρική άποψη! Identity politics and political correctness to the extreme.

Ερυκίνη είπε...

Γεια σου Γιαννή,

έννεν ότι η ισότητα των φύλων έννεν θέμα σημαντικό βέβαια, αλλά όταν αρνείσαι να δεις άλλα πράματα εν σαν να κάμνεις διάλογο χωρίς να ακούεις τι σου λαλεί ο άλλος. Ναι στην Αγγλία τζι εγώ ένιωσα το πολλά έντονα. Παράδειγμα, εκάμαμεν το Ζορμπά του Καζαντζάκη στο κλαμπ βιβλίου που επίεννα τζαι ούλλοι οι άλλοι εμισήσαν το βιβλίο για την εικόνα που επαρουσίαζεν ο Καζαντζάκης για τις γυναίκες. Τίποτε άλλο δεν εσυζητήσαμεν, τίποτε. Κανέναν άλλο θέμα που εθίγετουν στο βιβλίο. Ας πούμεν είτε το εθκιάβασες είτε όι, διαφορά δεν έσιει. Τζαι όντως εαν πεις κάτι, ειδικά εαν είσαι γεναίκα, εν είσαι φεμινίστρια τζαι λαμπρον να σε κάμει κλπ.

Τζαι ναι μπορεί να μεν γίνεται επί σκοπού που τα άτομα, αλλά (ως γνωστή συνομωσιολόγα) νομίζω ότι το σύστημα, ειδικά σε τόπους όπως ΗΠΑ/Αγγλία, βολεύκει το μια χαρά. Εαν είσαι πολιτικός εν πολλά πιο εύκολο να ασχοληθεις με την ισότητα των φύλων (θέμα στο οποίο υπάρχει παραπάνω κονσένσους στην κοινωνία), παρά με τους άστεγους.

Ανώνυμος είπε...

Γειά σου Ερικύνη. Αν δεν την εθκιέβασες ήδη, η Nancy Fraser έκαμε πολλά ενδιαφέρουσες παρεμβάσεις/αναλύσεις σχετικές με το θέμα που θίγεις. Βάλλω ενδεικτικό λινκ

https://criticaltheoryresearchnetwork.com/2017/01/11/nancy-fraser-social-justice-in-the-age-of-identity-politics/

Ερυκίνη είπε...

Ευχαριστώ ανώνυμε/η! Δεν την ξέρω την κυρία καθόλου κατ'ακρίβειαν. Πάρα πολλά ενδιαφέρον φαίνεται που το λλίο που εθκιάβασα έτσι στα γλήορα τωρά. Θα το κοιτάξω περαιτέρω!

Ανώνυμος είπε...

εξαιρετικό! ακριβώς αυτό είναι, δεν μπορούν όλα τα θέματα να αναγάγονται σε τέτοιο θέμα. ειδικά όταν μιλούμε για παρελθόν! ασπούμε hello ξέρετε που πότε δικαιούνται να ψηφίζουν οι γυναίκες; τι συζητούμε για καζαντζάκη και πικάσο.

και στην τελική, αυτή η σουπερ ανάδειξη του θέματος το καταντά φτηνό και βαρετό, και αντιδρούν εναντίων του σε όλα τα επίπεδα, έχουμε τώρα τους αντιφεμινιστές και αντιφεμινίστριες, που μερικώς οφείλονται σε αυτή την υπερανάλυση υπό την παράμετρο του φύλου σε όλα τα θέματα.

Ανώνυμος είπε...

Εν ένα που τα θέματα που συζητούμε συχνά πυκνά με την κολλητή και άλλους φίλους. Εν μπορώ να καταλήξω κάπου επειδή θωρώ τη σημαντικότητα της αντιπροσώπευσης των κοινωνικών, φυλετικών, κ.α ομάδων και υπο-ομάδων παντού, αλλά κάπου χάνουμε το νοημα που πολλά άλλα, επίσης σημαντικά θέματα. Ασπούμε εν θεωρώ ότι είμαι κατά του φεμινισμού, αλλά εν μπορώ να συμμεριστώ κάθε ιδέα του σημερινού φεμινισμού γιατί νιώθω ότι αλλού μας τρώει κι αλλού ξυνόμαστε. :/
Πρβληματίζει με γενικά το θέμα της ισορροπίας για τούτα τα πράματα, και χαίρομαι που βλέπω οτι εν πράματα που σκέφτεται κι άλλος κοσμος.

Moonlight